Monitoring zarządzania obszarem Puszczy Boreckiej – zakończenie projektu [17 grudnia 2015]

[17 grudnia 2015]
Dobiegają końca prace nad projektem pn. Monitoring zarządzania obszarem Puszczy Boreckiej. W trakcie jego realizacji zostały przeanalizowane liczne dokumenty wpływające na zarządzanie środowiskiem przyrodniczym Puszczy Boreckiej oraz regulujące gospodarkę leśną. Dokumenty te w większości przypadków uzyskano drogą wnioskowania o informację o środowisku lub publiczną. Na podstawie uzyskanych danych przeprowadzono prace kameralne, które pomogły wytypować obszary i stanowiska do monitoringu terenowego. W czasie prac terenowych wzięto pod uwagę wszystkie działania ujęte w projekcie, a spostrzeżenia zostały odnotowane w protokołach, które posłużyły do dalszej analizy. Uzyskano również opinie ekspertów zewnętrznych na stawiane pytania.

I. Dokumenty i przepisy, które wzięto pod uwagę:
-Ustawa z dnia 28 września 1991 r. o lasach;
-Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004r. o ochronie przyrody;
-Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014r. w sprawie ochrony gatunkowej grzybów;
-Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 października 2014r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt;
-Zarządzenia nr 57 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z dnia 22 listopada 2011 r wraz z załącznikami;
-Krajowy Standard Gospodarki Leśnej w Polsce FSC-STD-POL-01-01-2013, FSC International Center, 1 sierpnia 2013;
-Poradniki Ochrony Siedlisk i Gatunków, Tom 5 Lasy i bory, Ministerstwo Środowiska Rzeczypospolitej Polskiej;
-aktualnie obowiązujące: Plany Urządzania Lasu Nadleśnictwa Borki oraz Nadleśnictwa Czerwony Dwór;
-aktualnie obowiązujące: Programy Ochrony Przyrody Nadleśnictwa Borki oraz Nadleśnictwa Czerwony Dwór;
-aktualnie obowiązujące: Prognozy Oddziaływania na Środowisko Planu Urządzania Lasu Nadleśnictwa Borki oraz Nadleśnictwa Czerwony Dwór;
-decyzje Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska z lat 2010- 2015, w sprawie wydania pozwolenia na wycinkę drzew i krzewów w strefach ochrony okresowej i całorocznej gatunków ptaków: orlika krzykliwego, rybołowa, bociana czarnego;
-fragmenty Planu Zadań Ochronnych dla Specjalnego Obszaru Ochrony Siedlisk Natura 2000- Ostoja Borecka oraz Obszaru Specjalnej Ochrony Ptaków Natura 2000- Puszcza Borecka- na etapie scalania dokumentacji przez RDOŚ w Olsztynie;
-Zarządzenie nr 16 Dyrektora Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Białymstoku z dnia 29.04.2014r. w sprawie procedury monitoringu przyrodniczego oraz oceny wpływu zabiegów gospodarczych na różnorodność biologiczną w lasach;
-Zarządzenie nr 29A/14 Nadleśniczego Nadleśnictwa Czerwony Dwór z dnia 11.06.2014 roku w sprawie zmniejszenia negatywnego wpływu na środowisko leśnych zabiegów gospodarczych;
-Zarządzenie nr 28B/14 Nadleśniczego Nadleśnictwa Czerwony Dwór z dnia 11.06.2014r. w sprawie wprowadzenia do stosowania procedury monitoringu przyrodniczego oraz oceny wpływu zabiegów gospodarczych na różnorodność biologiczną w lasach;
-Zarządzenie nr 18/2012 Nadleśniczego Nadleśnictwa Borki z dnia 31.05.2012r. w sprawie wprowadzenia do stosowania procedury monitoringu przyrodniczego oraz oceny wpływu zabiegów gospodarczych na różnorodność biologiczną w lasach Nadleśnictwa Borki;
-Zarządzenie nr 55/2014 Nadleśniczego Nadleśnictwa Borki z dnia 31.12.2014r. w sprawie odwołania Zarządzenia Nadleśniczego Nadleśnictwa Borki nr 18/2012 z dnia 31.05.2012 roku dotyczącego wprowadzenia do stosowania procedury monitoringu przyrodniczego oraz oceny potencjalnego wpływu przedsięwzięć na różnorodność biologiczną środowiska leśnego;
-Strategia ochrony granicznika płucnika na terenie Nadleśnictwa Borki, A. Ryś, Krutyń 2014;
-Opinia o opracowaniu Andrzeja Rysia p.t. Strategia ochrony granicznika płucnika na terenie Nadleśnictwa Borki, prof. zw. dr hab. Wiesław Fałtynowicz, ZB, IBŚ, Uniwersytet Wrocławski;
-Skrócona opinia o „Strategii ochrony granicznika płucnika w Nadleśnictwie Borki” opracowanej przez Andrzeja Rysia (2013), dr Anna Zalewska, Katedra Botaniki i Ochrony Przyrody, Wydz. Biologii i Biotechnologii UWM w Olsztynie, Olsztyn 24.04.2015 r.;
-Pismo WSI.403.441.2015.JSw określające stanowisko Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Olsztynie wyjaśniające opóźnienia w zatwierdzaniu stref ochronnych dla dotychczasowych zgłoszonych stanowisk granicznika płucnika w Puszczy Boreckiej;
-Zgłoszenie bezpośredniego zagrożenia szkodą w środowsku w związku z planowaną realizacją przedsięwzięcia polegającego na usuwaniu drzew i krzewów w bezpośredniej bliskości stanowisk granicznika płucnika na terenie Nadleśnictwa Borki w Puszczy Boreckiej, Pracownia na rzecz Wszystkich Istot Oddział Podlaski, Białystok 27.02.2014r.;
-Pismo WSI.512.11.2014.JK.30. Decyzja Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Olsztynie orzekająca o umorzeniu w całości postępowania w sprawie wydania decyzji, o której mowa w art. 15 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 13.04.2007r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie;
-Opinia Państwowej Rady Ochrony Przyrody, stanowiąca odpowiedź na prośbę Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Olsztynie z dnia 27.03.2014r. (WSI.512.11.2014.JK.3), wraz z załączoną dokumentacją, o wyrażenie przez PROP opinii co do zasadności i prawidłowości realizacji „Strategii ochrony granicznika płucnika na terenie Nadleśnictwa Borki” (A. Ryś, 2013);
-Raport z procesu certyfikacji gospodarki leśnej dla podmiotów certyfikowanych: Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Białymstoku, SGS Polska Sp. z o.o., 2015;
-Raport z realizacji projektu pn.Stan populacji dzięcioła białogrzbietego Dendrocopos leucotos i dzięcioła trójpalczastego Picoides tridactylus w Puszczy Boreckiej. Zalecenia do przywrócenia korzystnego stanu ich ochrony na Obszarze Specjalnej Ochrony Natura 2000, Andrzej Sulej, Arkadiusz Sikora, Tomasz Wilk, OTOP, Marki 2011;
-Spotkania grup roboczych Forum Ekologicznego organizacji pozarządowych i Lasów Państwowych (kontynuacja warsztatów w Nagórzycach), Podsumowanie moderatora i spis głównych wniosków z dyskusji, Warszawa, 16.11.2015r.;
-Spotkanie informacyjno- konsultacyjne pn. Projekt monitoringu zarządzania obszarem Puszczy Boreckiej- podsumowanie moderatora spotkania, R. Boch, 2015.
II. Protokoły terenowe utworzone w trakcie projektu:
-Protokoły Kontroli Leśnictwa- 42 szt.
-Protokoły Kontroli Stref Ochronnych Ptaków: 15 szt.
-Protokoły Terenowe Monitoringu Dzięcioła Białogrzbietego i Dzięcioła Trójpalczastego: 20 szt.
-Protokoły Liczenia Ptaków Strefowych: Orlika krzykliwego, Rybołowa, Bociana czarnego: 11 szt.
-Protokoły Terenowe Monitoringu granicznika płucnika: 16 szt.
III. W wyniku prowadzenia prac terenowych oraz kameralnych skontrolowano następujące obiekty:
Prace terenowe:
Wydzielenia leśne: 378 szt.
Strefy ochronne ptaków: orlika krzykliwego, rybołowa,bociana czarnego: 20 szt.
Rewiry rzadkich gatunków dzięciołów, według źródła danych:
Źródło 1: 9 szt.
Źródło 2: 15 szt.
Źródło 3: 4 zt.
Stanowiska porostu reliktowego lasów naturalnych, Lobaria pulmonaria: 320 szt.
Prace kameralne:
Wydzielenia leśne, tożsame z wydzieleniami skontrolowanymi w terenie bądź inne: 477 szt.
Rewiry rzadkich gatunków dzięciołów, tożsame z wydzieleniami skontrolowanymi w terenie, według źródła danych:
Źródło 5: 17 szt.
IV. W trakcie analizy pozyskanych danych wzięto pod uwagę następujące dokumenty regulujące gospodarkę leśną oraz typy czynności wykonywanych w środowisku przyrodniczym Puszczy Boreckiej:
-Prace gospodarcze w lub w pobliżu cennych przyrodniczo siedlisk objętych różnymi formami prawnej ochrony, stanowisk gatunków objętych prawną ochroną ujętych w projekcie, zrealizowane w latach 2010- 2015;
-Prace zaplanowane w roku 2015 dla terenu całej Puszczy Boreckiej;
-Zlecenia prac gospodarczych dla okresu marzec- maj 2015 dla terenu całej Puszczy Boreckiej;
-Wnioski cięć na rok 2014 dla terenu całej Puszczy Boreckiej.
V. W projekcie zasięgnięto opinii ekspertów, otrzymując pisemne wyrażenie opinii: 5 szt
VI. Wzięto pod uwagę obserwacje w wyniku realizacji „Zgody SGS Polska Sp. z o.o. na udział Adriana Grzegorz w roli obserwatora podczas wizyty terenowej w Nadleśnictwie Borki”, podczas audytu okresowego certyfikacji gospodarki leśnej według systemu FSC na terenie 28 nadleśnictw Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Białymstoku, z uwzględnieniem „Kodeksu Postępowania dla obserwatorów audytów/ocen”, SGS Polska, Gdynia 2015
Projekt pn.Monitoring zarządzania obszarem Puszczy Boreckiej, jest realizowany w ramach programu Obywatele dla Demokracji,
finansowanego z Funduszy Europejskiego Obszaru Gospodarczego