Monitoring lasów w pobliżu Olsztyna – rekomendacje [24 stycznia 2021]

4 lata ago
cele statutowe
[24 stycznia 2021]
Wczoraj wraz z Kamilem Olejnik, przeprowadziliśmy monitoring lasów w pobliżu Olsztyna w poszukiwaniu wartości ochronnych. Zinwentaryzowaliśmy miejsca zasługujące na ochronę.
Nie wszystkie lasy przy Olsztynie (gmina Stawiguda) są stare i naturalne, są jednak miejscem spacerów okolicznych mieszkańców, którzy jak się okazało, doskonale orientują się o obecności sowy jarzębatej w ich lesie. Nawet w tych podmiejskich lasach, udało nam się wytypować cenne elementy, (jak się okazało również o wartości archeologicznej), które zasługują na ochronę.
Poniżej zamieszczam wykonaną przez Kamila, listę wstępnie zinwentaryzowanych przez nas wartości ochronnych lasu (po drobnych korektach z mojej strony), zasługujących na ochronę:
Pieczewo:
1. Trzęsawisko wraz ze stanowiskiem wełnianki pochwowatej (?) w lesie miejskim pełniącego funkcje ochronne (UWAGA: sprawdzić PUL dla miasta Olsztyn).
Propozycje dalszego postępowania:

1.Identyfikacja

Prawdopodobnie jest to siedlisko przyrodnicze Natura 2000 Torfowisko przejściowe lub

trzęsawisko o kodzie Natura 2000- 7140. W celu identyfikacji siedliska, należy sprawdzić dostępne zasoby: uPUL będący w zasobach Miasta Olsztyn. W dalszej kolejności pomoc eksperta siedliskoznawcy. Warto poprosić o wsparcie w Kortowie na uczelni na Katedrze Botaniki i Ochrony Przyrody

2. Miejsce zimowania sowy jarzębatej – lasek brzozowy w okolicy planowanej drogi dojazdowej do obwodnicy Olsztyna („Las Jarzębaty”), w lesie miejskim pełniącego funkcje ochronne (UWAGA: sprawdzić PUL dla miasta Olsztyn).
Propozycje dalszego postępowania:

1.Monitoring

Sprawdzić uPUL dla Olsztyna i dowiedzieć się, czy są tam planowane prace gospodarcze. Zgłoszenie do RDOŚ i Urzędu Miejskiego miejsca przebywania gatunku. Monitoring miejsca zimowania sowy jarzębatej.

3. Las bagienny sosnowo-brzozowy (?) ze stanowiskiem bagna zwyczajnego i polanką pośrodku (wydzielenie 161a, N-ctwo Olsztyn, L-ctwo Olsztyn, gmina Olsztyn – miałeś rację, że taki numer wydzielenia!).
Propozycje dalszego postępowania:

1. Status

Sprawdzić, czy w opisie taksacyjnym, wydzielenie jest w gospodarstwie specjalnym. Jeśli tak, wówczas należy dowiedzieć się czy jest to las referencyjny. Informacje można zdobyć na stronie Nadleśnictwa, RDLP Olsztyn a jeśli nie, to poprzez dostęp do informacji publicznej.

2. Prace gospodarcze

Podejrzane będzie, jeśli w gospodarstwie specjalnym zaplanowano TPP. Sprawdzić w folderze “2_GOSPODARKA LEŚNA” czy prace będą wykonane w tym roku.

4. Drzewa dziuplaste (topole osiki) – wydzielenie 161c, N-ctwo Olsztyn, L-ctwo Olsztyn.
Propozycje dalszego postępowania:

Prace gospodarcze

Sprawdzić w folderze “2_GOSPODARKA LEŚNA”, jakie w tym roku Nadleśnictwo planuje prace w tym wydzieleniu.

Identyfikacja i oznaczenie drzew dziuplastych farbą ekologiczną

Trzeba wybrać się z lornetką (zimą więcej widać) i zidentyfikować wszystkie dziuple. Nanieść ich koordynaty wraz z pomiarem pierśnicy i gatunku drzewa.

W porozumieniu z Nadleśnictwem, (trzeba udać się do nadleśniczego i z nim uzgodnić osobiście) wykonać czyn społeczny – oznaczenia drzew dziuplastych, wartościowych dla ptaków oraz zwiedzających las.

5. Ciekawe drzewo o podwójnym pniu, olcha (?), wydzielenie 161d, N-ctwo Olsztyn, L-ctwo Olsztyn, gmina Olsztyn
Propozycje dalszego postępowania:

Prace gospodarcze

Sprawdzić w folderze “2_GOSPODARKA LEŚNA”, jakie w tym roku Nadleśnictwo planuje prace w tym wydzieleniu. W trakcie zrywki, leśnicy chętnie pozyskają ten wykrot.

6. Siedlisko do objęcia kategorią HCVF 3.1 – bór sosnowy bagienny, stanowisko bagna zwyczajnego – wydzielenie 161g, N-ctwo Olsztyn, L-ctwo Olsztyn, gmina Olsztyn
Propozycje dalszego postępowania:

Prace gospodarcze

W borach bagiennych nie wykonuje się żadnych prac gospodarczych, co wynika ze Standardu FSC oraz Poradników metodycznych ochrony siedlisk i gatunków, które leśnicy obligatoryjnie stosują. Sprawdzić czy leśnicy zaplanowali w tym roku wykonanie prac gospodarczych.

Status

Sprawdzić, czy w opisie taksacyjnym, wydzielenie jest w gospodarstwie specjalnym. Jeśli tak, wówczas należy dowiedzieć się czy jest to las referencyjny. Informacje można zdobyć na stronie Nadleśnictwa, RDLP Olsztyn a jeśli nie, to poprzez dostęp do informacji publicznej. Podejrzane będzie, jeśli w gospodarstwie specjalnym zaplanowano TPP. Jeśli leśnicy będą chcieli wykonać prace w tym wydzieleniu, należy zgłosić to do nadleśnictwa wraz z prośbą o uzasadnienie. Pisemna odpowiedź Nadleśnictwa, posłuży do złożenia skargi w procesie certyfikacji Lasów Państwowych.

7. Zbiorowy pomnik przyrody – dęby w wieku ok.120 lat, wydzielenie 162i, N-ctwo Olsztyn, L-ctwo Olsztyn, gmina Olsztyn.
Propozycje dalszego postępowania:

Imiona dla drzew i (obywatelski) projekt uchwały

W tym miejscu można pomyśleć o utworzeniu powierzchniowego pomnika przyrody. Drzewa jednak nie spełniają wymaganych rozmiarów, dlatego trzeba znaleźć inne walory. Imiona drzew mogą być zaczerpnięte z historii miasta, lub dzielnicy. To kluczowe, żeby drzewa miały imiona ważnych osobistości, zasłużonych dla miasta lub ochrony przyrody. Dzięki temu łatwiej będzie zatwierdzić taki pomnik przyrody.

Prace gospodarcze

Sprawdzić w folderze “2_GOSPODARKA LEŚNA”, jakie w tym roku Nadleśnictwo planuje prace w tym wydzieleniu.

Status

Sprawdzić, czy w opisie taksacyjnym, wydzielenie jest w gospodarstwie specjalnym. Jeśli tak, wówczas należy dowiedzieć się czy jest to las referencyjny. Informacje można zdobyć na stronie Nadleśnictwa, RDLP Olsztyn a jeśli nie, to poprzez dostęp do informacji publicznej. Podejrzane będzie, jeśli w gospodarstwie specjalnym zaplanowano TPP. Jeśli leśnicy będą chcieli wykonać prace w tym wydzieleniu, należy zgłosić to do nadleśnictwa wraz z prośbą o uzasadnienie.

ZAZDROŚĆ
1. Jar z silnie spinetyzowanym 115 letnim grądem dębowo-grabowym – wydzielenie 182b, N-ctwo Olsztyn, L-ctwo Zazdrość; gmina Stawiguda.
Propozycje dalszego postępowania:

Status

Sprawdzić w opisie taksacyjnym, czy dla tego wydzielenia są wskazówki gospodarcze. Jeśli nie, to znaczy że jest to las referencyjny. Status lasu referencyjnego może potwierdzić klasyfikacja wydzielenia do gospodarstwa specjalnego.

2. Bobrza tama, wiele drzew dziuplastych, siedlisko zimorodka, dzięciołów, potok – wydzielenie 192a, N-ctwo Olsztyn, L-ctwo Zazdrość; gmina Stawiguda.
Propozycje dalszego postępowania:

Prace gospodarcze

Sprawdzić w folderze “2_GOSPODARKA LEŚNA”, jakie w tym roku Nadleśnictwo planuje prace w tym wydzieleniu.

Identyfikacja dziupli

Trzeba wybrać się z lornetką (zimą więcej widać) i zidentyfikować wszystkie dziuple. Nanieść ich koordynaty wraz z pomiarem pierśnicy i gatunku drzewa.

Obecność gatunków chronionych

Zimorodek – w folderze “5_CHRONIONE GATUNKI” jest poradnik metodyczny ochrony siedlisk i gatunków dotyczący zimorodka. Należy zapoznać się z tym poradnikiem, zwłaszcza z działem: SIEDLISKO, ZIMOWANIE, ZAGROŻENIA, PROPOZYCJE ODNOŚNIE ZARZĄDZANIA.

Monitoring

Po zapoznaniu się z gatunkiem, warto przeprowadzić monitoring pod kątem występowania zimorodka w tym siedlisku. Inne gatunki – ptaki drapieżne, dzięcioły – trzeba zweryfikować z początkiem okresu lęgowego. W folderze “5_CHRONIONE GATUNKI” znajdują się Poradniki metodyczne ochrony sielisk i gatunków dotyczące dzięcioła czarnego, białogrzbietego, zielonosiwego, średniego. Warto zainstalować dyktafon na pobliskim drzewie w połowie marca, w celu uchwycenia głosów bębnienia dzięciołów. Po charakterystyce bębnienia, można poznać jaki to gatunek. Osobista weryfikacja pary lęgowej daje mocne argumenty do ochrony siedliska gatunku Natura 2000.

Pismo do Nadleśnictwa, RDOŚ i SGS

Po potwierdzeniu występowania gatunku w siedlisk, jeśli Poradnik zawiera szczegółowe zasady zarządzania, ograniczające wpływ leśników, warto wymienić te ograniczenia i wysłać w piśmie do Nadleśnictwa i RDOŚ. Po otrzymaniu odpowiedzi, pakiet dokumentów wysłać do wiadomości firmy SGS.

3. Potok, jar, lasy glebochronne (?) – wydzielenie 192b, N-ctwo Olsztyn, L-ctwo Zazdrość; gmina Stawiguda (UWAGA sprawdzić kwestie ochrony potoków, erozja gleby w pobliskim wydzieleniu, gdzie była rębnia gniazdowa (wydzielenie 191c).
Propozycje dalszego postępowania:

Status

Weryfikacja, czy to jest potok. Dostępne materiały nie potwierdzają obecności w tym miejscu cieku. Należy zawnioskować do Wód Polskich o mapę cieków w granicach leśnictwa Zazdrość, Nadleśnictwa Olsztyn.

W tym wydzieleniu nie ma wskazówek gospodarczych. Trzeba zweryfikować wpływ rębni uprzątającej na potok, poprzez zapoznanie się z rozporządzeniem zamieszczonym w folderze “4_POSZUKIWANIE WARTOŚCI OCHRONNYCH LASU” dotyczącym lasów ochronnych. Brak jest mocnych argumentów za ochroną strefy przypotokowej. Warto przeszukać BIP-y RDLP i Nadleśnictwa w celu odnalezienia zarządzenia regulującego ograniczenie wpływu gospodarki leśnej na różnorodność biologiczną w lasach. Warto zadzwonić do Fundacji Dziedzictwo Przyrodnicze z zapytaniem o problematykę ochrony stref przypotokowych.

4. Źródlisko – wydzielenie 192c, N-ctwo Olsztyn, L-ctwo Zazdrość; gmina Stawiguda.
Propozycje dalszego postępowania:

Status ochronny

Źródliska są chronione. Jeśli z opisów taksacyjnych oraz materiałów przetargowych na 2021 r. wynika, że Nadleśnictwo planuje wykonać w tym wydzieleniu prace gospodarcze- warto zwrócić uwagę, czy te prace nie będą wykonane w sąsiedztwie źródliska. Jeśli na drzewach pojawią się oznaczenia brakarskie, trzeba zgłosić sprawę do RDOŚ, Nadleśnictwa oraz SGS.

5. Fragment dwóch wałów ziemnych wczesnośredniowiecznych – wydzielenie 192d i 192f, N-ctwo Olsztyn, L-ctwo Zazdrość; gmina Stawiguda SPRAWDZIĆ wydzielenie 200a i 200b, zwrócić się do konserwatora zabytków z żądaniem przedstawienia mapy.
Propozycje dalszego postępowania:

Status prawny

Nie wiadomo do końca, gdzie występują te wały oraz jaki jest ich status. Trzeba zwrócić się do Konserwatora zabytków z żądaniem przedstawienia mapy ale też pełnej dokumentacji dla tego obiektu archeologiznego, dotyczące wszelkich badań, jakie były wykonywane w przeszłości.

Prace gospodarcze

Sprawdzić w folderze “2_GOSPODARKA LEŚNA”, jakie w tym roku Nadleśnictwo planuje prace w tym wydzieleniu. Jeśli prace są zaplanowane na ten rok, a Konserwator zabytków nie ma żadnych informacji o tym miejscu, warto zwrócić się do Konserwatora zabytków o przeprowadzenie wizji terenowej i wspólne opracowanie działań ochronnych.

6. 100 letni grąd dębowy w jarze – wydzielenie 180b, N-ctwo Olsztyn, L-ctwo Zazdrość; gmina Purda
Propozycje dalszego postępowania:

Prace gospodarcze

W tym naturalnym fragmencie lasu (N1 wg klasyfikacji stopnia degradacji w opisie taksacyjnym), zaplanowano TPP. Sprawdzić w folderze “2_GOSPODARKA LEŚNA”, jakie w tym roku Nadleśnictwo planuje prace w tym wydzieleniu.

Inwentaryzacja drzew biocenotycznych oraz monitoring

W drugiej połowie marca należy spędzić w tym miejscu kilka dni pod namiotem wsłuchując się w las oraz inwentaryzując dziuple. Dzięki temu będzie można zidentyfikować ptaki w tym sowy oraz inne zwierzęta korzystające z tego lasu. Alternatywnie można rozwiesić dyktafon na drzewie i później przeprowadzić analizę spektogramu głosów ptaków w programie Audacity. W przypadku sów, warto już w lutym pojechać tam kilka razy wieczorem i wsłuchać się w głosy sów, które odbywają okre lęgowy. Warto sięgnąć po “Monitoring ptaków lęgowych” w folderze 4_POSZUKIWANIE WARTOŚCI PRZYRODNICZYCH”, żeby dowiedzieć się, które gatunki sów monitorować w jakim okresie.

7. 160 letni bór sosnowo-świerkowy, las nasienny – wydzielenie 180g, N-ctwo Olsztyn, L-ctwo Zazdrość; gmina Purda. SPRAWDZIĆ: czy na liście referencyjnych
Propozycje dalszego postępowania:

Status

Sprawdzić, czy w opisie taksacyjnym są wpisane dla tego wydzielenia wskazówki gospodarze oraz czy jest to gospodarstwo specjalne. Drzewostany nasienne zwykle są wciągnięte na listę lasów referencyjnych, co jednak nie oznacza, że las ten będzie wiecznie wyłączony z gospodarki leśnej.

Autor: Adrian Grzegorz, Fundacja Las Naturalny

Projekt pn. „Wsparcie i profesjonalizacja ruchów obywatelskich walczących o swój las finansowany z grantu LUSH Charity”

Adrian Grzegorz

See author's posts

Tags: