Złe praktyki w ochronie drzew biocenotycznych oraz lasów wodochronnych w Nadleśnictwie Giżycko [13 października 2021]

[13 października 2021]
Złe praktyki w ochronie drzew biocenotycznych oraz lasów wodochronnych w Nadleśnictwie Giżycko (przy wykorzystaniu narzędzia przeadresowywania i podziału wydzieleń leśnych) – wyniki długofalowego monitoringu.
1.
23 stycznia 2018 r. odkryliśmy wydzielenie 5Aa w Nadleśnictwie Giżycko. Był to cenny fragment podmokłego lasu o powierzchni 5,3 ha, położony między polami uprawnymi, na północny zachód od Giżycka. Porośnięty był olchą w wieku 75 lat.
Las stanowił lęgowisko i ostoję ptaków, żyjących wśród krajobrazu rolniczego dużych pól uprawnych. Zimą stanowił też bazę żerową i nocleg dla zwierząt kopytnych, o czym świadczyły liczne ślady zgryzania drzew i legowiska na ziemi.
2.
Dla wydzielenia 5Aa, pracownicy Biura Urządzenia Lasu i Geodezji Leśnej (BULiGL) przy aprobacie leśników zaplanowali prace gospodarcze typu rębnia zupełna IB, na powierzchni 3,26 ha z łącznej powierzchni 5,3 ha.
3.
Wydzielenie miało status lasu wodochronnego oraz analogicznie w systemie FSC, status HCVF 4.1, co zgodnie z obowiązującymi standardami, dokumentami i przepisami, wykluczało przeprowadzenie rębni zupełnej na całej powierzchni 5,3 ha. Prace na powierzchni 3,26 ha wydawały się uwzględniać te wymogi.
4.
Nasza fundacja zinwentaryzowała wszystkie drzewa biocenotyczne w wydzieleniu 5Aa. Odkryliśmy łącznie 29 drzew z dziuplami wykutymi przez dzięcioły.
5.
25 stycznia 2018 r. przekazaliśmy informację o lokalizacji zinwentaryzowanych drzew do siedziby Nadleśnictwa Giżycko, powołując się na obowiązujące standardy, dokumenty i przepisy regulujące ochronę drzew biocenotycznych, sugerując leśnikom, przeprowadzenie rębni w taki sposób, żeby w rozsądny i kompromisowy sposób zachować jak największą liczbę drzew dziuplastych.
6.
W październiku 2018 r. Zakład Usług Leśnych, na zlecenie
Nadleśnictwa Giżycko przystąpił do realizacji rębni. Wyciętych zostało ok. 17 z 29 drzew dziuplastych, na zaplanowanej powierzchni wraz z otaczającym je lasem.
7.
Pogodziliśmy się jednak z tym faktem. Nie wycięto powiem 95
% wydzielenia, jak to ma zwykle miejsce w przypadku rębni zupełnej IB. Rębnia zupełna na 95 % powierzchni wydzielenia w lesie wodochronnym, byłaby niezgodna z obowiązującymi standardami, dokumentami oraz przepisami. Leśnicy zachowali 12 drzew dziuplastych.
8.
W trakcie projektowania przez pracowników BULiGL nowego Planu Urządzenia Lasu dla Nadleśnictwa Giżycko na lata 2017- 2026, wydzielenie 5A, zostało podzielone na pół:
* wycięta połówka 3,26 ha w 2018 r.
* druga połówka 2,01 ha wciąż stanowiąca las wodochronny, porośnięty olchą w wieku 78 lat z 12 drzewami dziuplastymi.
9.
W nowym Planie Urządzenia Lasu, w drugiej połówce również zaplanowano rębnię zupełną IB.
10.
W efekcie końcowym, wszystkie zinwentaryzowane przez nas drzewa biocenotyczne zostaną wycięte wraz z otaczającym je lasem wodochronnym.
Te działania Nadleśnictwa Giżycko są sprzeczne z następującymi przepisami oraz dokumentami:
* Instrukcja Ochrony Lasu,
* Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 18 grudnia 2017 r. w sprawie wymagań dobrej praktyki w zakresie gospodarki leśnej,
* Krajowy Standard Odpowiedzialnej Gospodarki Leśnej FSC w Polsce,
* Rozporządzeniem Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 25 sierpnia 1992 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu uznawania lasów za ochronne oraz szczegółowych zasad prowadzenia w nich gospodarki leśnej.
Są też przykładem wykorzystywania narzędzia podziału wydzieleń, do tworzenia pozorów przestrzegania obowiązujących przepisów w kwestii ochrony lasów wodochronnych oraz pozorów ochrony drzew biocenotycznych zgłaszanych przez organizacje pozarządowe.
Lokalizacja wydzielenia 5Aa: https://goo.gl/maps/5gCLvAm9tSfJL6Hh8
Rekomendacje dla leśników:
1. Kompromisowe oszczędzanie jak największej ilości drzew biocenotycznych w trakcie planowania i realizacji rębni, poprzez tworzenie biogrup. Jeśli jest to podyktowane dużym nagromadzeniem drzew biocenotycznych- powiększenie biogrupy lub wyłączenie wydzielenia z zabiegu gospodarczego (metoda stosowana w kilku przypadkach w sąsiednim Nadleśnictwie Borki)
2. Dla dobra i trwałości lasu oraz gospodarki leśnej, nie pomijanie obowiązujących standardów, dokumentów i przepisów dotyczących ochrony lasów wodochronnych, przy wykorzystaniu narzędzia podziału i przeadresowywania wydzieleń leśnych.
3. Nie stosowanie podobnych praktyk podziału wydzieleń w lasach stanowiących przedmiot dialogu z lokalnym samorządem. Podział wydzieleń, dla których zawarto porozumienia z lokalnym samorządem i społecznością lokalną w sprawie Lasu Miejskiego pod Giżyckiem, zostały już wykonane przez Nadleśnictwo Giżycko. Cel jest nie jasny ale przykład wydzielenia 5Aa sugeruje, w jakim celu to zrobiono.

Autor: Adrian Grzegorz, Fundacja Las Naturalny