REKOMENDACJE DLA GRUPY INICJATYWA PROTEST PORSZEWICE [18 lipca 2022]

[18 lipca 2022]

[Inicjatywa Protest Porszewice]

Rekomendacje dla grupy Inicjatywa Protest Porszewice

  1. Skarga do KE

Staracie się chronić Uroczysko Porszewice przed rozrastającymi się kopalniami i skutkami jakie wiążą się z ich rozbudową dla lasu i społeczności lokalnej. Podczas szkolenia uznaliśmy, że wyczerpaliście wszystkie krajowe ścieżki odwoławcze i polski system prawny ignoruje waszą sprawę. Wysłanie skargi do Komisji Europejskiej to narzędzie prawne, które ma zastosowanie przy łamaniu przez państwo członkowskie prawa/przepisów Unii Europejskiej.

Co należy zrobić:

  • Do przygotowania skargi potrzebne są dowody wskazujące na złamanie prawa/ przepisów unijnych. Do skargi możecie dołączyć ekspertyzę (analizę leja depresyjnego, do której potrzebujecie zamieścić dodatkowe rozdziały: wstęp, metodykę, dyskusję i podsumowanie). Zbierzcie argumenty i ekspertyzy, którymi już dysponujecie i wskażcie na niezgodność z konkretnymi przepisami Unii Europejskiej.
  • Dobrze jest wykazać dla Komisji Europejskiej wyczerpanie krajowej ścieżki odwoławczej i wykazać jednocześnie zasięg problemu do skali systemowej na poziomie państwa członkowskiego.
  • Formularz “Skargi- naruszenia prawa Unii” wymaga podania odpowiedzi na pytanie dotyczące naruszenia postanowień Karty praw podstawowych Unii Europejskiej. Wskażcie na niezgodność z wymogami wysokiego poziomu ochrony środowiska, bez integracji z polityką Unii Europejskiej dotyczącą ochrony środowiska (Artykuł 37 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej).
  • Skontaktujcie się z prawnikiem projektowym dla uzyskania krótkiej opinii prawnej
  • Skontaktujcie się z Fundacją Frank Bold dla uzyskania wsparcia w sformułowaniu lub przeredagowaniu skargi (pro bono)
  • Skontaktujcie się z Fundacją ClientEarth dla uzyskania przynajmniej wsparcia w wykazaniu niedociągnięć w treści skargi
  • Skontaktujcie się z organizacjami ekologicznymi, np. Stowarzyszeniem Pracownia na rzecz Wszystkich Istot, które ma duże doświadczenie w sprawach dotyczących braku ocen oddziaływania na środowisko dla przedsięwzięć i w składaniu skarg do Komisji Europejskiej (nielegalne wyciągi narciarskie, wykonane bez/ z naruszeniem procedury oceny oddziaływania na środowisko).
  • Ponadto, skontaktujcie się z Fundacją Greenpeace, która na duże doświadczenie w sprawach dotyczących niezgodności planów z wymaganiami oceny oddziaływania na środowisko (Plany Urządzenia Lasu w Puszczy Białowieskiej).
  • Po przygotowaniu skargi, skontaktujcie się z odpowiednimi osobami w Unii Europejskiej (Europejska Partia Zieloni) w celu przyspieszenia procedowania waszej skargi, podkreślając analogię waszej sytuacji do sprawy dotyczącej kopalni węgla brunatnego w Turowie.

Oczekiwane rezultaty, szanse i ryzyka:

Skarga skierowana do Komisji Europejskiej może być procedowana 12 miesięcy lub dłużej. Po tym czasie otrzymacie pierwsze pismo stanowiące odpowiedź na treść złożonej skargi. Skontaktowanie się z europosłami i ich skuteczny lobbing w waszej sprawie, przyspieszy postępowanie do kilku miesięcy. Kluczowe jest wykazanie nieodwracalnych szkód i wyartykułowanie w treści skargi wniosku o zastosowanie środków zabezpieczających mających na celu wstrzymanie działalności kopalni.

W przypadku podjęcia sprawy przez Komisję Europejską, skierowaniem sprawy do TSUE, oczekujcie nagłośnienia sprawy przez polskie władze. Będzie się to wiązało z uruchomieniem szeregu narzędzi zarówno po stronie władz Polski, jak i po waszej stronie. Analogia do kopalni węgla brunatnego w Turowie jest dla was bardzo korzystna, bowiem o ile tam dotyczyła oddziaływania transgranicznego, o tyle w waszym przypadku dotyka obywateli Polski “Niepodległej”. To diametralnie zmienia/wygasza narrację oponentów.

  1. Wartości społeczne, historyczno- kulturowe,  cenne drzewa.

Uroczysko Porszewice jest lokalną atrakcją turystyczną, narażoną na zniszczenie w wyniku wycinki drzew i wkraczania na wycięte obszary kopalni odkrywkowych. W uroczysku rośnie kilkadziesiąt drzew pomnikowych. W uroczysku zlokalizowany jest Ośrodek Konferencyjno- Rekolekcyjny, historyczny cmentarz wojenny z okresu I wojny światowej, zabytkowe wille, szlak konny, ścieżki edukacyjne.

A. Las i zwiększonej funkcji społecznej

Co należy zrobić:

Zgodnie z nowymi wytycznymi Generalnej Dyrekcji Lasów Państwowych, Uroczysko Porszewice kwalifikuje się do uznania na las o zwiększonej funkcji społecznej. Wynika to z dwóch przesłanek:

a) jest to teren w bezpośrednim sąsiedztwie ośrodków wypoczynkowych (tutaj można spróbować wyperswadować leśnikom, że zlokalizowane w Uroczysku Porszewice obiekty kwalifikują się do uznania za ośrodki wypoczynkowe. Są to:

  • Ośrodek Konferencyjno- Rekolekcyjny
  • Dom Dziecka

b) jest to las intensywnie użytkowany

Zbierzcie podpisy okolicznych mieszkańców za powołaniem lasu o zwiększonej funkcji społecznej i wyślijcie wniosek do miejscowego nadleśnictwa.

Oczekiwane rezultaty:

W piśmie z dnia 10 lutego 2022 r. (ZG.6004.1.2021), jakie wystosowało Nadleśnictwo Grotniki w odpowiedzi na wasz wniosek o udostępnienie danych dotyczących planowanych prac gospodarczych, nadleśniczy zadeklarował, że:

“na obszarach intensywnego użytkowania społecznego, tj. na terenie miast lub terenach silnie zurbanizowanych dotyczy m.in. to również Konstantynowa Ł. zamierzamy w miarę możliwości unikać planowania zrębów zupełnych oraz wycinki powierzchniowej w formie “gniazd”, tj. powierzchni do 0.50 ha. Preferowane będą cięcia jednostkowe, grupowe w celu inicjowania lub odsłaniania nowego pokolenia lasu, i usuwania zagrożeń dla bezpieczeństwa ludzi.”

W związku z powyższym pismem, jest bardzo prawdopodobne, że nie będziecie mieli problemu z ustanowieniem lasu o zwiększonej funkcji społecznej w Uroczysku Porszewice. Jednak samo ustanowienie lasu o zwiększonej funkcji społecznej, nie wpłynie bezpośrednio na powstrzymanie negatywnego wpływu kopalni odkrywkowych. Przyczyni się jedynie, jako ważny głos leśników, uznających wartości społeczne Uroczyska Porszewice w przyszłych rozmowach o wpływie kopalni na utrzymanie wartości społecznych. Zakwalifikowanie Uroczyska Porszewice do lasów o zwiększonej funkcji społecznej jest tożsame z zaliczeniem go do Gospodarstwa specjalnego.

B. Gospodarstwo specjalne

Jeśli miejscowe nadleśnictwo z jakichś względów (politycznych, osobistych przekonań nadleśniczego) uzna, że nie może zakwalifikować Uroczyska Porszewice do lasów o zwiększonej funkcji społecznej, wówczas zawnioskujcie o powołanie tylko Gospodarstwa specjalnego z ograniczeniem prac gospodarczych do cięć jednostkowych i grupowych. Różnica będzie dotyczyć udziału społecznego w zarządzaniu takim lasem, którego de facto nie będzie.

Co należy zrobić:

W Lasach Państwowych wyznacza się dla każdego wydzielenia gospodarstwa: zrębowe, przerębowo- zrębowe, ochronne i specjalne. Gospodarstwo specjalne ustanawia się dla innych celów niż hodowlane. Są to cele:

  • przyrodnicze
  • naukowe
  • związane z technologią prac
  • społeczne

Cele przyrodnicze, to np. obecność całorocznej strefy ochrony gatunku dla którego ustanawia się ochronę strefową zgodnie z rozporządzeniem w sprawie ochrony gatunkowej. Może to być obecność rezerwatu, nagromadzenia cennych gatunków chronionych, siedliska przyrodniczego priorytetowego dla Wspólnoty Europejskiej lub występowanie rozlewiska bobra europejskiego.

Cele naukowe to obecność powierzchni badawczych (np. badania defoliacji drzew, badania poziomu wód gruntowych z założonymi instalacjami do pomiaru poziomu wody gruntowej, powierzchnie eksperymentalne, powierzchnie badawcze IMGW i inne.

Cele związane z technologią prac wiążą się z nieopłacalnością gospodarki leśnej, pozysku drewna, często przy jednoczesnym ryzykiem uszkodzenia wrażliwych gleb hydrogenicznych, obszarów źródliskowych, podatnych na erozję zboczy jarów.

Ostatnio, wśród celów ustanowienia gospodarstwa specjalnego pojawiły się względy społeczne w ramach nowych wytycznych Generalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w sprawie wyznaczania lasów o zwiększonej funkcji społecznej.

Posługując się względami społecznymi i przyrodniczymi:

  • 48 okazałych drzew z 13 gatunków, w tym 20 o rozmiarach pomnikowych,
  • cmentarz wojenny z I wojny światowej
  • obecność Ośrodka Konferencyjno- Rekolekcyjnego
  • zabytkowe wille, szlak konny, ścieżki edukacyjne

Należy złożyć wniosek do miejscowego nadleśnictwa o powołanie gospodarstwa specjalnego dla Uroczyska Porszewice.

Oczekiwane rezultaty:

Powołanie gospodarstwa specjalnego będzie się wiązać z odstąpieniem od pozysku drewna lub ograniczeniem do cięć jednostkowych i grupowych. Status gospodarstwa specjalnego będzie obowiązywał przez czas obowiązywania aktualnego Planu Urządzenia Lasu.

 

Wykonawca: Adrian Grzegorz, Fundacja Las Naturalny