OPINIA PRAWNIKA NA TEMAT KOPALNI ODKRYWKOWEJ – Inicjatywa Protest Porszewice [18 lutego 2022]
[18 lutego 2022]
[Inicjatywa Protest Porszewice]
W dniu 17 lutego zadaliście następujące pytania do prawnika:
- Dlaczego mimo prawomocnego wstrzymania wykonalności decyzji środowiskowej
organu 1-ej instancji (wójta) prace kopalniane trwają? I czy możemy temu prawnie
zapobiec? - W jaki sposób (skarga, zażalenie na działania inwestora?) możemy prawnie
egzekwować wykonanie orzeczenia sądu (WSA w Łodzi).
Prawnik udzielił odpowiedzi w następujący sposób:
W przypadku wstrzymania wykonania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach organ, który wydał tę decyzję, informuje niezwłocznie o jej wstrzymaniu organ właściwy do wydania decyzji, o której mowa w art. 72 ust. 1 pkt 1, 2, 4-6, 8-10, 14, 17, 18, 20, 21, 23 lub 26, zwanej dalej „zezwoleniem na inwestycję” tj. między innymi koncesji na wydobycie kopalin ze złóż.
Organ właściwy do wydania zezwolenia na inwestycję zawiesza postępowanie w całości albo w części w terminie 7 dni od dnia powzięcia informacji o wstrzymaniu wykonania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. Przepis art. 97 § 2 Kodeksu postępowania administracyjnego stosuje się odpowiednio.
W tej sprawie nie dysponuje pełną informacją – ale wydaje się, że organem właściwym do wydania koncesji jest marszałek województwa. W chwili wstrzymania wykonalności DŚ przez WSA koncesja (udzielana w drodze decyzji administracyjnej) już została wydana i jest ostateczna. Taka sytuacja nie została jeszcze rozstrzygnięta w orzecznictwie, być może trzeba by przetestować jakąś nową ścieżkę prawną, np. można przyjąć, że inwestor nie może wykonywać decyzji ostatecznej – zezwalającej na prowadzenie inwestycji (koncesji) – taka też jest Państwa interpretacja, chociaż są podstawy do innej interpretacji. Decyzja zezwalająca na inwestycję (udzielenie koncesji) istnieje, więc należy się zastanowić czy można ją wzruszyć np. z przyczyn nieważnościwych na podstawie art. 156 kpa. Być może po wszczęciu postępowania należałoby wnieść o jego zawieszenie do czasu rozstrzygnięcia WSA w przedmiocie DŚ, gdyż w sytuacji uchylenia DŚ lub stwierdzenia jej nieważności koncesja nie będzie mogła być wykonywana i jednocześnie zażądać wstrzymania wykonania decyzji ostatecznej zezwalającej na realizację przedsięwzięcia na podstawie art. 159 kpa.
Można też się zastanowić nad wnioskowaniem do marszałka województwa nad zastosowaniem kar administracyjnych na inwestora z art. 136a ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 2373 z późn. zm.) wobec zawieszenia wykonalności DŚ, więc nie można jej realizować, gdy wydobycie musi być realizowane w zgodzie z warunkami DŚ.
Równocześnie można by próbować złożyć zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa z art. 176 ustawy prawo geologiczne i górnicze: „Kto bez wymaganej koncesji lub bez zatwierdzonego projektu robót geologicznych lub z naruszeniem określonych w nich warunków, wykonując działalność w zakresie:(…)2) wydobywania kopalin ze złóż,(…)wyrządza znaczną szkodę w mieniu lub poważną szkodę w środowisku, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.”Uzasadnieniem dla takiej interpretacji jest to, że na skutek zawieszenia wykonalności decyzji DŚ inwestor nie wstrzymał wydobycia kruszywa, w sytuacji gdy każde jego postępowanie będzie mogło być uznane za naruszenie jej warunków z uwagi na treść art. 86. ustawy ooś, który stanowi, że „Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach wiąże organy:
2) wydające decyzje, o których mowa w art. 72 ust. 1” tj. między innymi koncesji na wydobycie kopalin ze złóż. Tak, też WSA w Łodzi sygn. akt II SA/Łd 340/18 wyrok z dnia 25 października 2018 r.
TEZA | aktualna
„Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach ma charakter rozstrzygnięcia wstępnego względem przyszłego zezwolenia na realizację konkretnego przedsięwzięcia inwestycyjnego i pełni wobec niego funkcję prejudycjalną.”
Nie jest dla mnie jasna jedna kwestia, czy inwestor eksploatuje to złoże od dłuższego czasu na podstawie wcześniej wydanej koncesji czy to jest pierwsza koncesja?
Wykonawca: prawnik projektowy
Autor: Adrian Grzegorz, Fundacja Las Naturalny
