REKOMENDACJE DLA GRUPY INICJATYWA LASY LUBLINIECKIE [18 sierpnia 2022]

[18 sierpnia 2022]

[Inicjatywa Lasy Lublinieckie]

Rekomendacje dla grupy Inicjatywa Lasy Lublinieckie

I. Użytek ekologiczny Wydma Dziewcza Góra

1. Nieformalne odstąpienie od rębni zupełnych w użytku na rzecz IVd i trzebieży

  • wystosowanie oczekiwań strony społeczno- samorządowej odstąpienia od użytkowania rębnego;
  • uzyskanie formalnego stanowiska przez samorząd, odstąpienia od użytkowania rębnego w trakcie obowiązującego PULu;
  • uzyskanie formalnej deklaracji przez samorząd odstąpienia od rębni I, II, III, na rzecz IV, V i/lub trzebieży.

2. Silne wsparcie mieszkańców i Rady Gminy

  • powołanie Komitetu Obywatelskiego lub innego ciała doradczo- konsultacyjnego, przy Urzędzie Gminy. Sprawdzić uwarunkowania prawne;
  • opracowanie strategii współpracy z samorządem w zakresie ochrony środowiska i realizacja założeń strategii;
  • dalsze wsłuchiwanie się w głos mieszkańców, informowanie mieszkańców o planach gospodarczych, inwestycjach w sposób nieprowokujący leśników do zdecydowanych działań;

3. Włochatka i sóweczka

  • monitoring przy współpracy z ornitologiem;
  • monitoring przy wykorzystaniu rejestratora i po zapoznaniu się z “Poradnikiem GIOŚ Monitoring ptaków lęgowych 2009”;
  • monitoring dzięcioła czarnego i ochrona jego bazy żerowej, przygotowanie propozycji modyfikacji gospodarki leśnej dla wybranych wydzieleń leśnych;

4. Strefy ochrony ptaków w tym bocian czarny

  • uzyskanie informacji o lokalizacji stref z RDOŚ;
  • przygotowanie długoterminowej strategii monitoringu według metodyki GIOŚ;
  • wyznaczenie osoby do prowadzenia monitoringu lub współpraca z zewnętrznym ornitologiem + szkolenie z monitoringu wykonane przez ornitologa;
  • monitoring przy wykorzystaniu rejestratora i po zapoznaniu się z “Poradnikiem GIOŚ Monitoring ptaków lęgowych 2009”.

II. Oddziały 707- 744. Planowana droga S11

1. Instrukcje wyznaczania lasów referencyjnych. Włączanie do lasów referencyjnych rezerwatów

  • wykorzystanie instrukcji wyznaczania lasów referencyjnych przygotowanych w rekomendacjach dla grupy Stowarzyszenie Żywica;
  • wystosowanie uwag do audytu gospodarki leśnej, wskazujących na nieprawidłowe wyznaczenie lasów referencyjnych w co najmniej 3 nadleśnictwach;

2. Raport z ostatniego audytu FSC

3. Kontakt z wykonawcą raportu oddziaływania na środowisko

  • zdobycie treści Raportu i jego analiza lub zdobycie informacji na temat możliwych braków do uzupełnienia w przygotowywanym raporcie;
  • nieoficjalna współpraca z przychylnymi wykonawcami raportu.

III. Oddział 676 – starodrzewia, strefy włochatki i sóweczki

1. Wariant S11 przebiegający w pobliżu stref

  • określenie samodzielnie lub przy współpracy z wykonawcami Raportu OOŚ, antropofobii włochatki i sóweczki w wyniku przystąpienia do wycinki lasu, prac ziemnych i pojawienia się infrastruktury wraz z zanieczyszczeniem światłem i hałasem.

2. Dowartościowanie lasów referencyjnych i monitoring zasiedlenia stref

  • badania ornitologiczne, mające na celu coroczne potwierdzanie zasiedlenia stref i odkrywanie innych gatunków;
  • badania w lasach referencyjnych, mające na celu określenie jakości zbiorowisk roślinnych, odnalezienie gatunków charakterystycznych i gatunków cennych.

3. Monitoring dzięcioła czarnego wraz z żerowiskami

  • zapoznanie się z metodyką monitoringu dzięcioła czarnego;
  • współpraca z ornitologiem w celu określenia ilości par lęgowych, miejsc gniazdowania, miejsc żerowania;
  • wykorzystanie rejestratora audio do monitoringu aktywności dzięcioła czarnego (bębnienie- miejsce lęgowe, obstukiwanie drzew- lokalizacja żerowiska).

IV. Użytek ekologiczny Wydmy Kokotek

1. Nowe postulaty dla planów gospodarczych – trzebieży

  • ustalenie nowych zasad gospodarowania dla użytku, obejmujących wymagania ochrony samej wydmy. Uzyskanie opinii eksperta gleboznawcy/ siedliskoznawcy. Wykorzystanie wyników badań botanicznych sporządzonych przez pana Jerzego Parusela.

2. Weryfikacja gatunków charakterystycznych dla wydm śródlądowych

  • w trakcie spaceru odkryliśmy ciekawe gatunki entomofauny. Warto podjąć się obserwacji pod kątem rzadkich i chronionych gatunków;
  • na podstawie odkrytych rzadkich i chronionych gatunków, należy sformułować postulaty do leśników przy wsparciu samorządu;
  • odkryte okazy chronionych gatunków należy zgłosić do RDOŚ.

3. Identyfikacja i ochrona siedliska wydmy śródlądowej

  • identyfikacja obecności siedliska przyrodniczego o kodzie Natura 2000 – 2330;
  • ochrona procesów inicjalnych dla wydmy śródlądowej;
  • opracowanie strategii ochrony wydmy- zabezpieczenie przed zalesianiem.

V. Obszar Natura 2000 Dolina Małej Panwi

1. Współpraca ze studentami biologii – badania entomofauny

  • w trakcie spaceru poznaliśmy studentów biologii badających entomofaunę wód powierzchniowych. Warto dzięki nim dotrzeć do kadry wykładowczej;
  • zdobycie niepublikowanych badań entomofauny rzek, stawów i jezior;
  • wykorzystanie wyników badań przy kierowaniu postulatów do RDOŚ przy powiększaniu obszaru Natura 2000, do PGL LP przy kierowaniu postulatów dotyczących zagospodarowania lasu i tworzenia małej retencji i do Wód Polskich przy projektach i zadaniach utrzymaniowych wód powierzchniowych.

2. Powiększenie obszaru Natura 2000 o Stawy pluderskie

  • zawnioskowanie do RDOŚ o zarządzenie stanowiące o powiększeniu obszaru i analiza zarządzenia;
  • skierowanie postulatów do treści zarządzenia przy współpracy z inną dużą organizacją pozarządową w Polsce;
  • rozeznanie wśród innych ogólnopolskich i regionalnych organizacji w sprawie ich udziału w powiększaniu obszaru Natura 2000 Dolina Małej Panwi.

3. Postulat pozostawienia bez ingerencji najwartościowszych wydzieleń (olsy, łęgi ,starorzecza)

  • weryfikacja statusu prawnego starorzeczy w PGL LP i Wodach Polskich;
  • wytypowanie na zasadach waloryzacji przyrodniczych wydzieleń łęgowych i olsowych według skali cenności (Kategoria 1 – najlepiej zachowane wydzielenia o niezaburzonych stosunkach wodnych i dynamice zbiorowiska roślinnego, ze starym drzewostanem długo nie podlegającym hodowli – patrz Poradniki metodyczne ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000. Kategoria 2- dobrze zachowane wydzielenia z widocznymi zmianami w skutek prowadzonych prac gospodarczych;
  • wytypowanie na zasadach oceny siedlisk Natura 2000, przy wykorzystaniu dostępnych danych publicznych (Plan Zadań Ochronnych, Bank Danych o Lasach).

Robocze zestawienie wątków spisanych z nagrania audio, wykonanego podczas wizyty u grupyUżytek ekologiczny Dziewcza góra

  • użytek został zachowany, bo wcześniej miała być tu kopalnia;
  • byli tu geodeci i już robili pomiary pod kopalnię;
  • zezwolenie na kopalnię wydał wójt. W tym czasie była wymiana wójtów w gminie. Pojawiła się młoda pani wójt, przy wsparciu pani wójt i pana Jerzego Parusela powołali użytek ekologiczny;
  • inwestor odwołał się do sądu, argumentując, że nie ma podstaw do utworzenia użytku ekologicznego ale przegrał;
  • powołanie użytku ekologicznego uratowało las;
  • w zapisach użytku jest zapisane, że leśnicy mogą prowadzić gospodarkę leśną. Ale nieformalne źródła podają, że tam gdzie są użytki ekologiczne – tam zrębów zupełnych nie będzie i odstępują na rzecz rębni IVd i trzebieży;
  • takich wydm jest kilka na tereniu użytku. Inwestorzy szukali surowca. Pani wójt zablokowała. Miasto również zablokowało inwestycję;
  • mieszkańcy złożyli wniosek i protest mieszkańców. Wniosek o powołanie użytku został jednogłośnie przyjęty przez gminę. Zdecydowana wola samorządu przesądziła o sprawie;
  • jest włochatka i sóweczka;
  • bociany czarne są w okolicy na dębach (jest strefa);
  • nie wnioskowali o granice stref ochrony ptaków;
  • grupa ma potencjał do monitorowania stref. Zajmuje się monitoringiem wycinek;
  • strefę dla włochatki RDOŚ tworzy 1,5 roku;
  • dużo włochatek w okolicy przed 2020 r. W tym roku wracają na swoje siedliska;
  • grupa zrobiła zestawienie (współpraca z nadleśnictwem) obserwacji włochatek w formie mapy (od 2015- 16 roku). Mapa pod kątem wprowadzenia zmian w gospodarce leśnej;
  • jest ornitolog/ fotograf, który współpracuje z RDLP Katowice;
  • w obrębie 1 km od użytku są pary lęgowe potwierdzone.

Oddziały 707- 744

  • grupa starała się o lasy referencyjne. Leśnicy nic nie włączyli, nie było konsultacji. Grupa napisała pismo, dostała odpowiedź, że nadają się tylko 2 powierzchnie ale i tak nie zostały uznane. Dać grupie instrukcje wyznaczania lasów referencyjnych;
  • załatwienie przed sądem sprawy wyznaczania lasów referencyjnych w Polsce;
  • leśnicy włączają do referencyjnych strefy i rezerwaty niezgodnie ze standardem FSC;
  • grupa potrzebuje raportu z ostatniego audytu;
  • droga ekspresowa jest planowana. Grupa zbierała podpisy pod petycją do władz miasta, żeby opowiedziała się za miejskim wariantem. Jednak miasto wydało oświadczenie, że jest za wariantem przez las;
  • grupa wysłała petycję do RDOŚ, GDKiA i wykonawcy;
  • grupa spotkała w terenie i nawiązała kontakt z ornitologiem (Bartek) i bezkręgowców wynajętych przez inwestora do przygotowania raportu oddziaływania na środowisko;
  • grupa nie widziała treści raportu;
  • w kwestii drogi grupa nie ma pomysłów co dalej;
  • grupa dowiedział się od wykonawców raportu oddziaływania na środowisko, że wariant przez las jest miażdżący pod kątem przyrodniczym;
  • propozycja przygotowania kontrraportu jeśli obecny okaże się wadliwy;
  • grupa nie dostał raportu.

Oddział 676 – starodrzewia, strefy sóweczki i włochatki

  • są tutaj włochatki i sóweczki – strefy nakładają się na siebie;
  • został włączony do referencyjnych ze względu na strefy dzięki obywatelom;
  • tutaj przebiega wariant s11 i było ciężko powołać referencyjny. Nie chcieli urzędnicy powoływać stref a leśnicy lasu referencyjnego;
  • propozycja – dowartościowywanie lasów referencyjnych poprzez poszukiwanie wartości przyrodniczych- zabezpieczenie statusu lasu referencyjnego;
  • grupa wie, że są decyzje wydane. Przydałyby się grancie jako załączniki mapowy;
  • drzewostan: górne piętro sosna, dolne podrost dębowy, obecny podszyt – warunki siedliskowe dla sóweczki;
  • preferencje sóweczki i włochatki i ochrona siedliska;
  • zalecenie: monitorować zasiedlenia gniazda (monitoring wieloletni), dowartościować cały oddział pod kątem ptasim i wymagań siedliskowych dla sóweczki i włochatki. Monitoring i ochrona dzięcioła czarnego jako dziuplaka pierwotnego dla włochatki. Monitoring dzięcioła czarnego poprzez audiopułapki – inwentaryzacja żerowisk i miejsc gniazdowania. Szczegółowe zalecenia do kupna sprzętu i przygotowania monitoringu. Najlepszy wariant – zaangażowanie ornitologa.

Użytek ekologiczny Wydmy Kokotek, leśnictwo Kokotek

  • ścieżka rowerowa na Kłopotek;
  • trasa spacerowa 7 górek;
  • w zeszłym roku wjechały harwestery. Mieszkańcy oburzeni. Miasto nic nie wiedziało;
  • była debata z nadleśnictwem i RDLP Katowice. Petycje i protesty;
  • udało się powołać użytek. Pomagał pan Jerzy Parusel – ekspertyza botaniczna;
  • w użytku leśnym można realizować gospodarkę leśną;
  • plany gospodarcze są bardzo duże;
  • grupa ma mapę prac gospodarczych na bieżący rok. 30 % lasów wyznaczone do rębni;
  • radni są przeciwko wycinkom. Użytek został powołany już po wycince;
  • w użytku mają być jeszcze trzebieże;
  • nadleśnictwo promuje naturalne odnowienie;
  • powinien być powołany las glebochronny na wydmie- zabezpieczenie przed erozją wietrzną;
  • na wydmie miały być jeszcze 3-4 powierzchnie do zrębu;
  • pytanie do grupy – sprawdzić czy leśnicy 5 % biogrup zostawiają do wielkości ostępu. – konsultacje z Piotrem Klub. Na Centrum Wsparcia jest nagranie ze szkolenia z leśnictwa;
  • weryfikacja gatunków charakterystycznych dla wydm śródlądowych – zadanie dla grupy. Sięgnięcie po poradniki metodyczne. Mrówkolwy, pająki, osy, pszczoły – czerwiec- lipiec 2023. Dowartościowanie wydm;
  • jest duże poparcie mieszkańców – przystąpić do tworzenia lasów o zwiększonej funkcji społecznej;
  • identyfikacja siedliska przyrodniczego wydmy śródlądowej. Sprawdzić treść uchwały;
  • poradniki metodyczne – zawnioskować do RDLP lub nadleśnictwa o wytyczne w sprawie stosowania tych poradników przez służby leśne;
  • grupa ma jeszcze 2 stanowiska – wyrobiska historyczne. Leśnicy wchodzą tam z rębniami i ciężkim sprzętem. Jest pomysł powołania tam użytku ekologicznego. Trzeba spiąć ludzi do działania.

Obszar Natura 2000 Dolina Małej Panwi

  • użytek ekologiczny Mała Panew;
  • przygotowanie mapy interaktywnej Nadleśnictwa Zawadzkie;
  • będzie nowy PUL;
  • Nadleśnictwo Zawadzkie – 40 użytków ekologicznych, dużo miejsc podlegających naturalnej sukcesji, łąki nie będą zalesiane, lasy wokół użytków mają być chronione, około 150 pomników przyrody;
  • napotkana grupa studentów biologii wykonujących badania. Nawiązanie współpracy przy inwentaryzacjach pod nowy PUL. Poszukiwanie przyrodniczych argumentów do ochrony lasu. Ichtiofauna, zooplankton – gatunki naturowe;
  • RDOŚ Opole powiększa Naturę 2000 o stawy pluderskie;
  • zweryfikować badania żółwia błotnego, ważek;
  • grąd środkowoeuropejski lub dąbrowa świetlista do weryfikacji w PZO (zdjęcia sferyczne);
  • ponad stuletnie dęby i buki, starorzecza i zagłębienia;
  • postulaty: pozostawienie bez ingerencji najcenniejszych wydzieleń- olsy lub łęgi, starorzecza;
  • Odnośnie Natura 2000 – żeby ograniczyć rębnie – uwagi były składane do BULiGL, które przekierowało uwagi do RDLP Katowice. RDLP Katowice odpowiedziała, że nie można już składać uwag;
  • próba złożenia postulatów do RDOŚ w ramach aktualizacji PZO w związku z nowym PULem – rozpoznanie ścieżki administracyjnej;
  • postulat: nie prowadzić prac harwesterami, ochronę wydzieleń najważniejszych dla społeczeństwa (ścieżki i spacery) i ogólnie ograniczenie zrębów;
  • propozycja zwiększenia wieku rębności;
  • propozycja zawiązania Komitetu Obywatelskiego przy urzędzie – rozpoznanie uwarunkowań prawnych – korzyści: stoi za wami samorząd. Zasada: nadleśniczy, który nie potrafi zbudować dobrych relacji z samorządem, jest delegowany tam, gdzie sobie z tym poradzi. Ryzyko: podejmowanie bardziej ostrożnych kroków, żeby samorządu nie zrazić do siebie. Zasada: nikt z władzy lokalnej nie lubi być wciągany w konflikty i spory, których sam nie wywołał;
  • tutaj są dwa nadleśnictwa Zawadzkie i Lubliniec. Wybrać taki obszar, który będzie najważniejszy i będzie pokrywał się z granicami gminy/powiatu;
  • propozycja: zrobić krok wcześniej. Powołać własny “Zespół Lokalnej Współpracy”, który w odpowiednim momencie pojawi się w nadleśnictwie, żeby rozmawiać o wyznaczaniu lasów o podwyższonej funkcji społecznej. Dla nadleśnictwa Zawadzkie jest to utrudnione. Dla nadleśnictwa Lubliniec jest to łatwiejsze do wykonania;
  • Zawadzkie ma tylko 3000 mieszkańców. Propozycja powołania Komitetu Obywatelskiego na poziomie powiatu. Powiat Strzelecki;
  • użycie dyktafonu jako rejestratora ornitologicznego.

 

Wykonawca: Adrian Grzegorz, Fundacja Las Naturalny